Erfrecht

De eerste vraag is: is er een testament? Weet u dat niet, dan kan een door u in te schakelen notaris dit voor u navragen bij het Centraal Testament Register. Uit de tekst van het testament blijkt vaak wie de erfgenamen zijn. Soms worden door de overledene in het testament niet precies de namen van de erfgenamen genoemd. Er wordt dan verwezen naar de wet. De notaris is in dit geval de meest aangewezen persoon om uit te zoeken wie de erfgenamen zijn.

Als u erfgenaam bent, is het belangrijk om te weten dat u een nalatenschap zuiver of beneficiair kunt aanvaarden.

Beneficiaire aanvaarding betekent dat u nooit met uw privévermogen aansprakelijk wordt voor schulden van de nalatenschap. U loopt dus geen enkel risico. Ons advies aan u is om altijd een nalatenschap beneficiair te aanvaarden. U bent er dan absoluut zeker van dat er vanuit uw privévermogen geen schulden van de nalatenschap hoeven te worden betaald.

Indien door de notaris voor u is uitgezocht wie de erfgenamen zijn, kan blijken dat u door de overledene als partner of als kind onterfd bent.

Als u als partner of als kind onterfd bent, adviseer ik u om contact met ons op te nemen om te bespreken wat er in uw specifieke geval kan worden gedaan aan deze onterving. In zijn algemeenheid draait de discussie bij onterving vaak om de geldigheid van het testament. Een testament kan bijvoorbeeld niet geldig zijn als de overledene op moment van het passeren van het testament vanwege een (mentale) ziekte niet goed kon overzien wat de gevolgen van het testament zouden zijn. Wij kunnen u bij deze discussie goed adviseren.

Als blijkt dat het testament wel rechtsgeldig is, heeft onterving voor u als partner of als kind grote emotionele en financiële gevolgen. De wet geeft veel mogelijkheden om, in ieder geval, de financiële gevolgen te verzachten. Graag geven wij u advies voor wat betreft de mogelijkheden.

In het testament kan de overledene u tot executeur hebben benoemd. De overledene heeft vertrouwen in u om de nalatenschap op een goede wijze als executeur af te wikkelen. Het is echter aan u om te bepalen, eventueel in overleg met de notaris of met ons, of u deze executeursbenoeming wilt aanvaarden. Pas na aanvaarding bent u ook echt executeur. In uw hoedanigheid als executeur moet u de nalatenschap beheren, de schulden betalen en de nalatenschap klaarmaken voor verdeling. Als executeur is het wenselijk dat u een goede verstandhouding hebt met de erfgenamen. In de praktijk kunnen er veel problemen zijn rond het uitoefenen van uw taak als executeur. Bij deze uitoefening kunnen wij u met raad en daad bijstaan.

In de praktijk zijn er de niet-professionele vereffenaar en de professionele vereffenaar.

De niet-professionele vereffenaar is de erfgenaam die de nalatenschap beneficiair aanvaard heeft.  Voor wat betreft de term ‘beneficiaire aanvaarding’ kunt u de tekst onder het kopje ‘erfgenaam’ nogmaals lezen. De wetgever heeft bij beneficiaire aanvaarding, waarbij duidelijk is dat de schulden de bezittingen van de nalatenschap overtreffen, bepaald dat de erfgenaam dan wel de erfgenamen de nalatenschap in hun rol als vereffenaar moeten afwikkelen.

De professionele vereffenaar wordt benoemd door de rechtbank en is vaak een advocaat of een notaris.

Rond de vereffening zijn veel spelregels en vaak veel problemen. Indien u tegen problemen aanloopt adviseren wij u over dit onderwerp met genoegen.

Een overledene kan in zijn testament legaten opnemen. Een legaat is in zijn algemeenheid een schenking van de overledene aan degene die een legaat toegekend krijgt (de legataris). De legataris heeft altijd de mogelijkheid om het legaat niet te accepteren. Op moment dat de legataris het legaat wel accepteert, heeft de legataris een aanspraak op afgifte van het legaat uit de nalatenschap. De legataris is dus een schuldeiser van de nalatenschap. De erfgenamen hebben de verplichting conform de wettelijke spelregels om er zorg voor te dragen dat het legaat tijdig en volledig wordt afgegeven aan de legataris. Over het afgeven van het legaat kunnen ruzies ontstaan. Daarbij dienen wij u graag van advies.

In een nalatenschap kunt u ‘meerdere petten’ op hebben. Hiermee bedoelen wij te zeggen dat u in een nalatenschap meerdere rollen kunt hebben. U kunt bijvoorbeeld naast erfgenaam, ook vereffenaar of legataris zijn. Het hebben van meerdere rollen kan leiden tot ruzies met de andere erfgenamen. Dit is zeker het geval wanneer de (familie)verhoudingen al voor het overlijden gespannen waren. In het familierecht speelt mediation bij het oplossen van problemen een grote rol, met name als er kinderen zijn. In het erfrecht speelt mediation tot op heden een veel kleinere rol. Samen kunnen we bespreken of mediation tot de mogelijkheden behoort als alle erfgenamen deze wens hebben.